Typografia Erica Gilla, to kolejny klasyczny (czyli sprzed wojny) tekst o typografii. I wcale nie taki wyjątkowy, bo – podobnie jak poprzednie czytane przeze mnie – także ten niewiele stracił na aktualności. W swoim eseju Gill pisze o typografii. Nie należy jednak traktować tego tekstu, jako podręcznika czy wprowadzenia do typografii. Jest to raczej zbiór refleksji dojrzałego twórcy i doświadczonego typografa nad jemu współczesnym stanem branży typo.
Rem Koolhaas, czyli architekt-intelektualista. Tak mówią niektórzy. Inni mówią że to błazen, enfant terrible archiektury i że dużo mówi, ale mało buduje. Opinie są podzielone. Od dawna przymierzałem się do lektury jego książek, jednak powstrzymywał mnie od tego fakt, że byłbym zmuszony czytać je po angielsku. Moja (eufemistycznie rzecz ujmując: wysoce niedoskonała) znajomość tego języka pozwala jednak tylko na dowiedzenie się, która aktualnie jest godzina, czy poznanie czyjegoś imienia. O czytaniu poezji nie ma mowy. A czytanie Koolhaasa to czytanie poezji.
Read more
Zachęcony jakością nieco bardziej klasycznych (czyli mających jakoś ponad 80 lat) tekstów o projektowaniu sięgnąłem po wydany już kilka lat temu zbiór esejów Adolfa Loosa – Ornament i zbrodnia. Od jakiegoś czasu zaglądam już do staroci i jestem bardzo zbudowany tym, co w nich znajduję. A znajduję – bo akurat takich szukam – teksty które (współ)kształowały modernizm.
Niezbyt często trafia mi się książka, którą zaraz po skończeniu mam ochotę przeczytać ponownie. A tak się jakoś poukładało, że Widzieć/Wiedzieć przeczytałem już ponad 4 razy… Dla nie-projektanta, czy quasi-projektanta-neofity zajrzenie do tej książki, to jak skok w króliczą norę. Szok, zaskoczenie, a potem ostra jazda w nieznane.
Zacznę może od wyznania, że kocham książki d2d.pl – w czasach kindli i innych ustrojstw do czytania, wydają oni książki nie tylko wartościowe, ale także cudownie wyglądające (i super składają dla innych jeszcze). W zasadzie to czekam na każdą ichniejszą publikację, aby doświadczyć książki i (za każdym razem na nowo!) zachwycić się pięknem, proporcją, fakturą, spójnością czy subtelnością kontrapunktu. A to wszystko dotyczy tylko strony wizualnej! Nie wspominałem jeszcze o merytorycznej stronie rzeczy stamtąd wychodzących. Jasne jest więc, że na kolejne publikacje wyczekuję. Na Ciemne typki. Sekretne życie znaków typograficznych Keitha Houstona wręcz wyczekiwałem.
Czasami się tak zdarza, że trafiamy przypadkowo w jakieś miejsce i mamy okazję wziąć udział / doświadczyć czegoś, co zmienia nas na zawsze. W moim przypadku taką rolę (dość regularnie) spełniają konferencję CHI. Tegoroczna edycja otwierana była wystąpieniem Dayo Olopade – nigeryjsko-amerykańskiej dziennikarki, która dwa lata temu wydała książkę The Bright Continent. Breaking Rules & Making Change In Modern Africa. Wystąpienie poruszające, szczególnie w kontekście tegorocznego motywu przewodniego konferencji, czyli CHI4good.
Książka Radykalne miasta sporo poleżała na mojej półce. Kupiłem, poprzeglądałem, stwierdziłem że fajne i że wrócę do niej zaraz. „Zaraz” okazało się być dobrymi kilkoma miesiącami i teraz, z perspektywy czasu, ponownie utwierdzam się w przekonaniu, że była to interwencja jakiejś (projektanckiej) opatrzności. Jeśli lubicie się umartwiać i zaglądacie na tego bloga regularniej (albo wystarczy, że zaglądaliście ostatnio), to zapewne zauważyliście mój niejednoznaczny stosunek do modernizmu i modernistycznego działania – fascynację połączoną z odrzuceniem i akceptacją. Książka McGuirka wpisuje się w moje z modernizmem zmagania i dokłada do tematu kolejny kontekst.
Miasta-ogrody o których pisałem poprzednio szybko zyskały popularność. Przestrzeń, zieleń, zdrowe warunki życia oraz powszechne doświadczenie z wartości ich posiadania sprawiły, że koncepcja Howarda była powszechnie rozumiana i trudno było coś jej zarzucać. Czy jednak przeprojektowane – zgodnie z ideą miasta-ogrodu – społeczeństwo będzie społeczeństwem ludzi szczęśliwych? Mimo że pisałem już o mieście-ogrodzie, chciałbym jeszcze na chwilę do niego wrócić, bo pewne kwestie nie wybrzmiały w nim wystarczająco wyraźnie. Idea miasta-ogrodu jest wzorcowym przykładem pozornie humanitarnej idei, poprzez którą promowane są idee znacznie mniej już humanitarne. Niniejszy wpis jest więc refleksją głównie nad krytycznym spojrzeniem na miasto-ogród, które prezentowane jest w komentarzach do polskich jego wydań.
Pisząc ostatnio o Le Corbusierze wspomniałem, że w swojej Urbanistyce wykorzystał fragmenty koncepcji (utopii) wcześniejszej i dość szeroko na początku XX wieku znanej i dyskutowanej – idei miasta-ogrodu. Wydana po raz pierwszy w 1898 roku książka Garden Cities of To-morrow wcześniej nikomu nieznanego Ebenezera Howarda, wniosła dużo świeżości do euro-atlantyckiej myśli urbanistycznej. Mimo to, przez ponad 100 lat nie doczekała się polskiego tłumaczenia (sic!). Po raz pierwszy została wydana w całości dopiero w 2009 roku razem z doskonałym krytycznym opracowaniem Adama Czyżewskiego (Trzewia Lewiatana. Miasta-ogrody i narodziny przedmieścia kulturalnego), a w nowym tłumaczeniu ukazała się ostatnio nakładem Centrum Architektury. Mało która koncepcja urbanistyczna była wykorzystywana chętniej i bardziej niezgodne z tym, czym miała być.
W 1925 roku Le Corbusier opublikował Urbanistykę (L’Urbanisme), będąca jego wyraźnym głosem w dyskusji o strukturze i roli miasta. Wydana po ponad 90 latach w polskim tłumaczeniu przez Centrum Architektury, jest nie tylko klasycznym tekstem, ale także głosem w dyskusji o tym, czym ma być miasto i jak ma funkcjonować. Ze względu na wpływ jaki wywarła na kształtowanie ładu przestrzennego, jest pozycją o wyjątkowych walorach poznawczych i edukacyjnych.
Marcin Piotrowski
Marcin Piotrowski© 2017 uxonline.pl. All rights reserved.
Theme by Anders Norén.